Σύμφωνα με επιδημιολογικές έρευνες του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας, η Ελλάδα βρίσκεται στην πρώτη θέση σε καισαρικές τομές, σε όλον τον κόσμο. Το 2017, η χώρα μας σημείωσε το εξωπραγματικό ποσοστό 56,8% σε καισαρικές τομές, όταν σύμφωνα με τον ΠΟΥ, το ανώτατο επιτρεπόμενο ποσοστό δεν πρέπει να ξεπερνά το 15%.
Η καισαρική τομή είναι μία “σοβαρή” χειρουργική επέμβαση
Ωστόσο, αν και συνηθισμένες, οι καισαρικές τομές δεν παύουν να αποτελούν χειρουργικές επεμβάσεις και μάλιστα “σοβαρές”. Η αποκατάσταση έπειτα από τοκετό με καισαρική τομή διαρκεί πολύ περισσότερο συγκριτικά με τον φυσιολογικό τοκετό. Είναι λοιπόν σημαντικό για τη λεχώνα να έχει αρκετό χρόνο για ξεκούραση αλλά και να είναι ενημερωμένη για το πώς μπορεί να βοηθήσει το σώμα της να αναρρώσει.
Οι αιτίες που μπορεί να οδηγούν σε τοκετό με καισαρική τομή, είναι μεταξύ άλλων: η ισχιακή προβολή-όταν το βρέφος είναι τοποθετημένο με τα ισχία προς τον τράχηλο της μήτρας, ο προδρομικός πλακούντας -εμφύτευση και ανάπτυξη του πλακούντα στο κατώτατο τμήμα της μήτρας, η προεκλαμψία -υψηλή αρτηριακή πίεση στην εγκυμοσύνη, μολύνσεις προς τα τέλη της εγκυμοσύνης, έλλειψη οξυγόνου και θρεπτικών ουσιών στο βρέφος, επιβράδυνση της εξέλιξης της εγκυμοσύνης αλλά και προσωπικές επιλογές της εγκυμονούσας.
Τις πρώτες δύο εβδομάδες μετά τον τοκετό με καισαρική τομή, οι λεχώνες που έχουν υποβληθεί σε αυτήν νιώθουν δυσφορία ή ακόμη και πόνο, πολλές στιγμές μέσα στην ημέρα, κατά τη διάρκεια καθημερινών δραστηριοτήτων και στην ούρηση και την αφόδευση. Η χειρουργική τομή στην κοιλιά και στη μήτρα αλλά και η κινητικότητα του εντέρου και της ουροδόχου κύστης και των μυών της κοιλιάς κατά τη διάρκεια της επέμβασης, συμβάλουν στο αίσθημα πιθανού πόνου και δυσφορίας, που αντιμετωπίζεται με τη λήψη παυσίπονων που συστήνει ο γιατρός, τα οποία ωστόσο εντείνουν την κούραση.
Συνήθως, η πληγή από την τομή θεραπεύεται εντός 3 με 4 εβδομάδων. Σε περίπτωση που δεν επουλώνεται ή συνεχίζει να τραβά, να δείχνει ερεθισμένη και να προκαλεί πόνο, τότε η λεχώνα θα πρέπει να επικοινωνήσει αμέσως με τον γιατρό της.
Επιπλέον, η λεχώνα μπορεί να αντιληφθεί ή να ενημερωθεί από φυσικοθεραπευτή και για τηΔιάσταση του Ορθού Κοιλιακού (αναμενόμενη λόγω εγκυμοσύνης)–κατάσταση που σε συνδυασμό με την καισαρική τομή μπορεί να αποδυναμώσουν ακόμη περισσότερο του μύες της κοιλιάς και του πυελικού εδάφους. Μπορείτε να ενημερωθείτε για τη Διάσταση του Ορθού Κοιλιακού στην ιστοσελίδα του Φ/Θ Πράξις (Σχετικός σύνδεσμος εδώ).
Συμβουλές / Αυτοβοήθεια
Τις πρώτες δύο ημέρες που έπονται του τοκετού με καισαρική τομή και ενώ η λεχώνα είναι ακόμη στο μαιευτήριο, είναι πολύ σημαντικό να κινείται όσο γίνεται πιο σύντομα και πιο συχνά. Αυτό θα συμβάλλει στο κυκλοφορικό και στο αναπνευστικό, ενώ θα σταματήσει τον πόνο και την δυσκαμψία στους μύες και τις αρθρώσεις.
Είναι επίσης σημαντικό να ξεκινήσει η φυσιολογική λήψη τροφής και υγρών το συντομότερο δυνατό μετά τον τοκετό, ώστε μετά την απόσυρση του ουροκαθετήρα – συνήθως παραμένει 12 ώρες μετά την τομή -να είναι σε θέση η λεχώνα να ουρήσει αμέσως, χωρίς βοήθεια. Στην αντίθεση περίπτωση, θα πρέπει να ενημερώσει αμέσως τη μαία ή τον γυναικολόγο της. Η ούρηση θα πρέπει να γίνεται κάθε 3 με 4 ώρες. Η τροφή και η λήψη υγρών βοηθούν σημαντικά και τη λειτουργία του εντέρου, το οποίο συνήθως θέλει κάποιες ώρες έως και δύο μέρες για να επαναλειτουργήσει φυσιολογικά. Είναι σημαντικό να αποφευχθεί η δυσκοιλιότητα ή και το άδειασμα του εντέρου με έντονη εξώθηση, ώστε να μην υποστούν πίεση ούτε η τομή αλλά ούτε και οι μύες του πυελικού εδάφους. Διαβάστε τις τεχνικές ομαλής λειτουργίας του εντέρου μέσα από τη φυσικοθεραπεία (Σχετικός σύνδεσμος εδώ).
Φυσικοθεραπευτικές συμβουλές για την περίοδο της λοχείας (με ή χωρίς καισαρική τομή)
Στο Φυσικοθεραπευτήριο Φ/Θ ΠΡΑΞΙΣ, σας συμβουλεύουμε να «ακούσετε» το σώμα σας και να το ενεργοποιήσετε μόλις νιώσετε ότι αυτό σας είναι επιτρεπτό και ανεκτό.
Υπάρχουν απλές κινήσεις που πρέπει να ακολουθήσετε αμέσως μετά τον τοκετό, όπως το ήπιο περπάτημα, η λήψη υγρών και τροφής που βοηθούν την κινητικότητα του εντέρου, αναπνοές και ήπιες θεραπευτικές ασκήσεις του πυελικού εδάφους.
Αμέσως μετά, και σε διάστημα 4 με 6 εβδομάδων, θα πρέπει να μπείτε πιο ενεργά σε ένα πρόγραμμα επανεκπαίδευσης του σώματος, του μυών της κοιλιάς και του πυελικού εδάφους. Κοιτάξτε τις ασκήσεις που προτείνονται για την ενδυνάμωση των μυών του Πυελικού Εδάφους – Ασκήσεις Kegel’s
Σε κάθε περίπτωση, ζητήστε μία online συνεδρία ή μία δια ζώσης συνάντηση στον χώρο του φυσικοθεραπευτηρίου που εξασφαλίζει την υγιεινή και ασφάλεια σε κάθε επισκέπτη. (Σχετικός σύνδεσμος εδώ)
Η φυσικοθεραπεία μπορεί να συμβάλλει στην επίλυση προβλημάτων που σχετίζονται με τον τοκετό με καισαρική τομή, όπως:
- Διάσταση ορθού κοιλιακού (Σχετικός σύνδεσμος εδώ).
- Πόνο στη μέση και στο πυελικό έδαφος (Σχετικός σύνδεσμος εδώ).
- Ακράτεια ούρων ή κοπράνων (Σχετικός σύνδεσμος εδώ αλλά και εδώ).
- Πόνο στην καισαρική τομή ή / και Δυσπαρευνία και δυσκολία επιστροφής στην ερωτική ζωή (Σχετικός σύνδεσμος εδώ).
- Γενικευμένη δυσκολία επαναφοράς στις καθημερινές δραστηριότητες και στην άσκηση. (Σχετικός σύνδεσμος εδώ).
Πηγή: POGP – Pelvic, Obstetric and Gynaecological Physiotherapy
