Το τραύμα στο περίνεο -το σκίσιμο δηλαδή του κόλπου κατά τη διάρκεια του κολπικού τοκετού, είναι μία συνηθισμένη, αναμενόμενη «παρενέργεια» του τοκετού, γνωστού ως «φυσιολογικού». Τις περισσότερες φορές, το τραύμα στο περίνεο επουλώνεται με σχετική ευκολία και δεν επιφέρει επιπτώσεις στην υγεία της λεχώνας και της νέας μητέρας. Ωστόσο, ορισμένες φορές και κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες, το τραύμα στο περίνεο, μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές, όπως δυσλειτουργίες του πυελικού εδάφους και πόνο στο σεξ (δυσπαρευνία).
Το τραύμα στο περίνεο μπορεί να αφορά τραυματισμό της δερματικής επιφάνειας ή και του βλεννογόνου του κόλπου, τους μύες του περινέου και τους μύες του πυελικού εδάφους. Σε περιστατικά σοβαρής κάκωσης υπάρχουν ρήξεις του σφιγκτήρα του πρωκτού και του βλεννογόνου του ορθού. Οι μαιευτικές κακώσεις του πρωκτικού σφιγκτήρα αναφέρονται ως σοβαρές ρήξεις του περινέου, οι οποίες περιλαμβάνουν ρήξεις τρίτου και τέταρτου βαθμού (OASIS).
Επιδημιολογικά Στοιχεία τραυματισμών περινέου
Περισσότερο από το 53-89% των γυναικών θα έχουν κάποια μορφή τραυματισμού στο περίνεο, κατά τη διάρκεια του τοκετού. Η πλειονότητα των τραυματισμών του περινέου που συμβαίνουν κατά τον κολπικό τοκετό είναι πρώτου ή δεύτερου βαθμού, για την αποκατάσταση των οποίων απαιτείται συρραφή. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου υπάρχουν καταγραφές περιστατικών και είναι δυνατή η συλλογή επιδημιολογικών συμπερασμάτων/στοιχείων, η συχνότητα εμφάνισης σοβαρών τραυματισμών (OASIS) κυμαίνεται από 4 έως 11 τοις εκατό για τις γυναίκες, ενώ το τραύμα του περινέου εμφανίζεται λιγότερο συχνά και σε λιγότερο σοβαρό βαθμό, καθώς αυξάνεται ο αριθμός των τοκετών, με τις πρωτότοκες γυναίκες να εμφανίζουν σαφώς τον μεγαλύτερο κίνδυνο σοβαρού βαθμού περινεϊκούς τραυματισμούς, σε σχέση με τις πολύτοκες γυναίκες. Αυξημένο κίνδυνο για σοβαρούς περινεϊκούς τραυματισμούς κατά τον φυσιολογικό τοκετό, εμφανίζουν και οι γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας, ενώ υπάρχουν μελέτες που υποστηρίζουν ότι οι λευκές γυναίκες και οι ασιατικής καταγωγής έχουν αυξημένο κίνδυνο συγκριτικά με τις έγχρωμες γυναίκες. Ανάμεσα στους παράγοντες κινδύνου αναφέρονται προηγούμενες κακώσεις του σφιγκτήρα του ορθού, το βάρος του βρέφους και άλλοι παράγοντες που σχετίζονται με την προβολή του εμβρύου και τον τρόπο του τοκετού. Το τραύμα στο περίνεο μπορεί να οφείλεται και σε επισιοτομή μία διαδικασία που εκτελείται από τον μαιευτήρα κατά το δεύτερο στάδιο του τοκετού για να προκληθεί κολπική διεύρυνση σε περιπτώσεις που χρειάζεται το έμβρυο να γεννηθεί γρήγορα ή κατά την κρίση του γιατρού. Ωστόσο, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συνιστά περιορισμένη χρήση της.
Φυσικοθεραπευτική αντιμετώπιση
Η φυσικοθεραπευτική αντιμετώπιση εστιάζει το ενδιαφέρον της τόσο στην πρόληψη, όσο και στην αποκατάσταση των συμπτωμάτων που επιφέρουν οι ρήξεις τρίτου και τέταρτου βαθμού. Προληπτικά, το περινεϊκό μασάζ, το οποίο μπορεί να ξεκινήσει μετά τις 34 εβδομάδες κύησης και να συνεχιστεί μέχρι τον τοκετό, μειώνει τη συχνότητα των ρήξεων που απαιτούν συρραφή για να αποκατασταθούν. Το μασάζ μπορεί να βοηθήσει στη διάταση και χαλάρωση του περινέου, τη διάταση του κολπικού ιστού πριν τον τοκετό, την αύξηση της αιματικής ροής στο περίνεο, με αποτέλεσμα τις λιγότερες δυνατές εκδορές. Με τη χαλάρωση, ο μαιευτήρας μπορεί να αποφύγει την επισιοτομή. Οι ειδικοί στο πυελικό έδαφος του Φ/Θ ΠΡΑΞΙΣ αντιμετωπίζουν τα τραύματα του περινέου με το πρόγραμμα Μ.Α.Μ.Α. και το Pelvic Floor Act αποκαθιστούν ή βοηθούν σημαντικά στη βελτίωση των συμπτωμάτων που απορρέουν από τους τραυματισμούς του περινέου. Επιπρόσθετα, τα σεμινάρια για μαίες και μαιευτές, που διοργανώνουν οι επικεφαλής του φυσικοθεραπευτηρίου, Φωτεινή Λάγαρη και Μιμή Μαρσέλλου, βοηθούν σημαντικά στην πρόληψη των τραυματισμών του περινέου, την πρώιμη παρέμβαση και τη σωστή διαχείριση, προκειμένου οι γυναίκες να ενημερωθούν άμεσα και να τύχουν της καλύτερης δυνατής φροντίδας.
