Ο φυσικοθεραπευτής στοχεύει στην πρόληψη, την αποκατάσταση και την ασφαλή επανένταξη της γυναίκας που έχει γεννήσει, σε κάθε είδος γυμναστικής επιλέγει
Η εγκυμοσύνη αφήνει στο σώμα της γυναίκας «σημάδια» που την υποχρεώνουν να τα εντοπίσει, να τα σεβαστεί, να τα αποκαταστήσει, πριν μπει ή ξαναμπεί στη δράση της σωματικής άσκησης. Χρειάζεται σεβασμός στις αλλαγές που έχουν επέλθει στο σώμα, ψυχραιμία και χρονική απόσταση για να ξαναβρεί τη φόρμα της ή να την βρει πρώτη φορά, αν μετά την εγκυμοσύνη νιώσει την ανάγκη να βρει μία νέα καθημερινότητα, η οποία θα εμπεριέχει την άσκηση.
Ο ρόλος του φυσικοθεραπευτή στην υγεία της γυναίκες μετά τον τοκετό
Ο φυσικοθεραπευτής είναι αυτός που θα αξιολογήσει τις «επιπτώσεις» της εγκυμοσύνης στο σώμα, θα την βοηθήσει να αποκαταστήσει ό,τι έχει υποστεί δυσλειτουργία, με εμφανή συμπτώματα ή λιγότερο εμφανή και να την καθοδηγήσει σωστά, προκειμένου να την «παραδώσει» στα έμπειρα χέρια του γυμναστή, που σε ένα υγιές σώμα, χωρίς δυσλειτουργίες μυοσκελετικές ή πυελικού εδάφους, να μπει στο πρόγραμμα άσκησης που ταιριάζει στις εξατομικευμένες της ανάγκες.
Πριν λοιπόν ακολουθηθεί οποιοδήποτε πρόγραμμα επαναφοράς σε άσκηση, θα πρέπει να εξεταστεί ενδελεχώς η ικανότητα/ετοιμότητα της γυναίκας να επιστρέψει στο τρέξιμο.
- Αξιολόγηση στάσης σώματος, διάστασης ορθού κοιλιακού, πυελικού εδάφους
- Αποκατάσταση πιθανών μυοσκελετικών δυσλειτουργιών που σχετίζονται με τη στάση του σώματος
- Αποκατάσταση της διάστασης του ορθού κοιλιακού
- Αποκατάσταση πιθανών δυσλειτουργιών Π.Ε. και ενδυνάμωση Π.Ε. ώστε να είναι έτοιμο για κάθε είδος γυμναστικής (αρχής ή επανένταξης) – ειδικά εάν πρόκειται για αθλήτριες που έχουν γεννήσει
- Σταθεροποίηση του κορμού – Πρέπει να προηγηθεί κάθε είδους γυμναστικής (έναρξης/επανένταξης), ειδικά εάν πρόκειται για αθλήτριες που έχουν γεννήσει.
Αξίζει να σημειωθεί ότι γυναίκες που επιθυμούν να επιστρέψουν στο τρέξιμο μετά από καισαρική τομή, τοκετό με σημαντικό τραύμα στο περίνεο, συμφύσεις, τραυματισμούς του κόκκυγα ή άλλες γεννητικές επιπλοκές, θα πρέπει πρώτα να ακολουθήσουν φυσικοθεραπευτική θεραπεία και αφού αποκατασταθούν πλήρως οι όποιες δυσλειτουργίες, να ακολουθήσει το πρόγραμμα επανένταξης στο τρέξιμο ή σε όποια άλλη μορφή άσκησης, από εξειδικευμένο γυμναστή.
Τυχόν συμπτώματα όπως πόνος στο Πυελικό Έδαφος, ακράτεια ούρων ή κοπράνων, πιθανή πρόπτωση οργάνων της πυέλου, βάρος στην πύελο, κ.ά., αποτελούν αντενδείξεις επανένταξης στο τρέξιμο.
Ασκήσεις ενδυνάμωσης και ελέγχου των μυών του πυελικού εδάφους
Η άσκηση των μυών του πυελικού εδάφους προκαθορίζεται σε ένταση και διάρκεια από ειδικό φυσικοθεραπευτή πυελικού εδάφους, αφού φυσικά έχει προηγηθεί εξέταση των μυών του πυελικού εδάφους και σχετική αξιολόγηση, όπου έχει εντοπίσει δυσλειτουργία. Η εκμάθηση των ασκήσεων και η προοδευτική τους ορθή εκτέλεση από τη γυναίκα, θα πρέπει να ελέγχεται, ανάλογα με τη συμμόρφωση και τη συνέπεια της ασθενούς, πάντα με σχετική παρακολούθηση από τον φυσικοθεραπευτή, έως ότου η γυναίκα είναι σε θέση να εκτελεί τις ασκήσεις άνετα και πάντα σωστά.
Καρδιαγγειακή επανένταξη
Η καρδιαγγειακή επανένταξη των γυναικών γίνεται και αυτή σταδιακά, με αύξηση της διάρκειας ή και της έντασης της άσκησης, με ρυθμό 10% ανά εβδομάδα. Καθώς αυξάνεται και προοδεύει η καρδιαγγειακή φυσική κατάσταση, με σωστή αναπνοή κατά τη διάρκεια της άσκησης και της δραστηριότητας, προκειμένου να αποφευχθεί η υπερβολική ενδοκοιλιακή πίεση και να μεγιστοποιηθεί η ενδυνάμωση και η ασφάλεια της υγείας της ασθενούς. Ιδιαίτερη σημασία θα πρέπει να δώσει ο φυσικοθεραπευτής στην ορθή εισπνοή και εκπνοή, με κινητοποίηση των κοιλιακών μυών.
Ο χρόνος της επανένταξης είναι ανάλογος της συνέπειας και συμμόρφωσης της ασθενούς
Ο χρόνος που θα επανέλθει πλήρως η γυναίκα μετά την εγκυμοσύνη και τον τοκετό είναι σχετικός και εξαρτάται αποκλειστικά από τον δικό της ρυθμό. Ο φυσικοθεραπευτής θα πρέπει να αξιολογεί συνεχώς τα επίπεδα επανένταξης, σε όρους αποκατάστασης έως ότου βεβαιωθεί ότι η γυναίκα είναι έτοιμη να επανέλθει στην άσκηση, χωρίς τραυματισμούς ή άλλα προβλήματα υγείας.
