Η διαφραγματική αναπνοή, γνωστή και ως κοιλιακή αναπνοή, εκπροσωπεί το 80% της αναπνοής και εκτελείται με τη συνδρομή ενός σημαντικού μυ, του διαφράγματος. Όταν αναπνέουμε με τη σύσπαση του διαφράγματος, κατά την εισπνοή ο εισερχόμενος αέρας περνάει από τους πνεύμονες στην κοιλιά (εισπνοή οξυγόνου), ενώ κατά την εκπνοή αποβάλλεται το διοξείδιο του άνθρακα. Η διαφραγματική αναπνοή επιτυγχάνει πιο βαθύ και πιο αργό ρυθμό αναπνοής, βελτιώνει την αποτελεσματικότητα της αναπνοής, αυξάνει την ενδυνάμωση του διαφράγματος και βελτιώνει την ανταλλαγή αερίων και οξυγόνωσης.
Όταν το διάφραγμα λειτουργεί αποτελεσματικά στον ρόλο του ως πρωταρχικός μυς -ένας μεγάλος «θολωτός» μυς στη βάση των πνευμόνων -κατά την εισπνοή, η εκπνοή είναι εξίσου αποτελεσματική, ενώ επιτυγχάνεται μεγαλύτερη πρόσληψη οξυγόνου, συγκριτικά με τη θωρακική αναπνοή, με αποτέλεσμα ουσιαστικότερη αιμάτωση των μυών, των ιστών και των οργάνων του σώματος.
Η διαφραγματική αναπνοή αποτελεί την αυτόματη αναπνοή του ανθρώπου από τη γέννηση, την οποία όμως «ξεχνά» καθώς μεγαλώνει, «ανεβάζοντας» την αναπνοή στον θώρακα. Ωστόσο, μπορούμε να επανεκπαιδευτούμε στη διαφραγματική αναπνοή ώστε να:
- Βελτιώσουμε τη σταθερότητα του κορμού
- Να βελτιώσουμε την ικανότητα του σώματος να ανταπεξέρχεται στην έντονη άσκηση
- Να μειώσουμε τις πιθανότητες φθοράς ή τραυματισμού των μυών
- Να μειώσουμε τον ρυθμό της αναπνοής άρα και την κατανάλωση της ενέργειας μας
- Να βοηθήσουμε τη διαδικασία της χαλάρωσης και τη μείωση στο σώμα μας της φθοροποιού επίδρασης της ορμόνης του στρες, κορτιζόλης
- Να μειώσουμε τον καρδιακό ρυθμό
- Να βελτιώσουμε τη χωρητικότητα της εκπνοής (στην αναπνοή η εκπνοή είναι εξίσου σημαντική με την εισπνοή και ο όγκος της εκπνοής θα πρέπει να είναι μεγαλύτερος από αυτόν της εισπνοής)
- Να μειώσουμε την αρτηριακή πίεση
- Να βοηθήσουμε τα συμπτώματα του μετα-τραυματικού στρες (PTSD)
Η διαφραγματική αναπνοή μπορεί κυριολεκτικά να «θεραπεύσει» τον κορμό, να ελέγξει τον πόνο νευρομυϊκά, σπλαχνικά, πυελικά και μυοσκελετικά, για αυτό και η εκπαίδευση στη διαφραγματική αναπνοή βοηθά στην αντιμετώπιση προβλημάτων χρόνιου πυελικού πόνου, πόνου έπειτα από γυναικολογικές επεμβάσεις ή ολική προστατεκτομή, βοηθά στην αντιμετώπιση ευερέθιστου εντέρου, ενώ είναι απαραίτητη σε προβλήματα ακράτειας και προπτώσεων των οργάνων που στηρίζονται από το πυελικό έδαφος.
Στο Φυσικοθεραπευτήριο Φ/Θ ΠΡΑΞΙΣ η διαφραγματική αναπνοή βρίσκεται στο επίκεντρο της θεραπευτικής άσκησης – ως βασικό εργαλείο της σύγχρονης φυσικοθεραπείας, ως προϋπόθεση της αύξησης της ελαστικότητας, της έκτασης της κίνησης και τελικά του ίδιου του πλάνου θεραπείας. Ακριβώς για αυτό θεωρούμε εξαιρετικά σημαντικό να εκπαιδεύσουμε τους ασθενείς μας στη διαφραγματική αναπνοή, πριν από οποιαδήποτε άλλη εκπαίδευση στις θεραπευτικές ασκήσεις.
Πηγή: Φ/Θ ΠΡΑΞΙΣ, Physiopedia.
