Η ρήξη μηνίσκου αποτελεί μία από τις πλέον συνηθισμένες κακώσεις του γόνατος, όχι μόνο σε αθλητές αλλά και σε μη αθλητές.
Οι μηνίσκοι του γόνατος αποτελούνται από ινώδη ιστό και παρεμβάλλονται ανάμεσα στις αρθρώσεις των δύο οστών, του μηρού και της κνήμης. Σε κάθε γόνατο, υπάρχει ένας έσω και ένας έξω μηνίσκος στο αντίστοιχο έσω και έξω διαμέρισμα του γόνατος.
Η λειτουργία των μηνίσκων του γόνατος είναι εξαιρετικά σημαντική για τη σταθεροποίηση της άρθρωσης του γόνατος, για την απορρόφηση των κραδασμών, τους οποίους δέχεται το γόνατο σε έκταση και σε κάμψη. Χωρίς τον μηνίσκο, σε περίπτωση αφαίρεσης του, τα οστά βρίσκονται σε τριβή και πολύ σύντομα επέρχεται εκφυλισμός της άρθρωσης. Για να επέλθει ρήξη του έσω ή του έξω μηνίσκου θα πρέπει να του ασκηθεί τόση πίεση που να μην την αντέχει και έτσι να ρηγνύεται ο ιστός.
Οι ρήξεις αυτές μπορεί να είναι «οξείες», συμβαίνουν δηλαδή ως αποτέλεσμα μίας συγκεκριμένης κίνησης ή «εκφυλιστικές», που σημαίνει ότι επιδεινώνονται με τον χρόνο. Ο φυσικοθεραπευτής μπορεί να βοηθήσει στην επούλωση της ρήξης μηνίσκου, αποκαθιστώντας τη δύναμη και την κινητικότητα. Ωστόσο, εάν η κατάσταση χρήζει χειρουργείου, ο φυσικοθεραπευτής μπορεί να βοηθήσει τόσο στην προεγχειρητική διαδικασία όσο και στην αποκατάσταση μετά την επέμβαση.
Η διάγνωση
Η διάγνωση της ρήξης μηνίσκου θα πρέπει να βασίζεται στον συνδυασμό της κλινικής εξέτασης και της μαγνητικής τομογραφίας (MRI). Η κλινική εξέταση μπορεί να διενεργηθεί από ορθοπεδικό, αθλητίατρο ή φυσικοθεραπευτή και περιλαμβάνει τη λήψη ενός λεπτομερούς ιστορικού του τραυματισμού, των συμπτωμάτων και της γενικότερης υγείας του ασθενούς, τη διενέργεια εξειδικευμένων τεστ που μετρούν το εύρος της κίνησης του γόνατος και εντοπίζουν ποιες συγκεκριμένες κινήσεις και στάσεις, αυξάνουν τα συμπτώματα, καθώς και μία σειρά από τεστ που εφαρμόζουν πίεση στους μηνίσκους για να εντοπίσουν την ύπαρξη ή μη, τυχόν φθοράς. Ο φυσικοθεραπευτής μπορεί να παραπέμψει το περιστατικό σε ορθοπεδικό για περαιτέρω καθοδήγηση, εφόσον από την κλινική εξέταση απορρεύσει μία τέτοια ανάγκη.
Τα συμπτώματα
Στις ρήξεις μηνίσκων, ο ασθενής μπορεί να νιώσει:
- Οξύ, έντονο πόνο στην περιοχή του γονάτου
- Μία αίσθηση «σχισίματος» στην περιοχή του γονάτου
- Πρήξιμο του γόνατος και της ευρύτερης περιοχής μέσα σε 24 ώρες
- Δυσκολία στη βάδιση ή στην ανάβαση και κατάβαση σκαλιών
- Δυσκολία πλήρους κάμψης ή τεντώματος του γονάτου
Η φυσικοθεραπευτική συνδρομή στην αντιμετώπιση του προβλήματος
Δια χειρός φυσικοθεραπεία (Manual therapy). Ο φυσικοθεραπευτής μπορεί να προχωρήσει σε μαλάξεις, σε διατάσεις ή σε κινητικότητα των αρθρώσεων με τα χέρια του, προκειμένου να επιτύχει τη μείωση του οιδήματος και της ακαμψίας και να αποκαταστήσει τη λειτουργία των μυών γύρω από το γόνατο.
Παγοθεραπεία. Βοηθά στη διαχείριση του πόνου και μείωση του οιδήματος και ο φυσικοθεραπευτής καθοδηγεί τον ασθενή για τον τρόπο που και ο ίδιος στο σπίτι του θα μπορεί να εφαρμόσει πάγοθεραπεία στην προσβεβλημένη περιοχή του γονάτου. Το οίδημα – πρήξιμο, αποτελεί έναν εξαιρετικό «οδηγό» κατά τη διάρκεια της αποκατάστασης, αφού καταδεικνύει τα επίπεδα ικανότητας της άρθρωσης και αποκατάστασης. Η αύξηση του οιδήματος καθοδηγεί τον φυσικοθεραπευτή στην τροποποίηση του θεραπευτικού προγράμματος ή του επιπέδου δραστηριότητα, ώστε να εξασφαλίσει ασφαλή, πιο αποτελεσματική αποκατάσταση.
Θερμά Επιθέματα. Όπως και ο πάγος, έτσι και τα επιθέματα συστήνονται για τη μείωση του οιδήματος και τοποθετούνται από τον φυσικοθεραπευτή, ο οποίος μπορεί να καθοδηγήσει κατάλληλα τον ασθενή για την χρήση τους.
Νευρομυϊκή ηλεκτρική διέγερση (NMES). Ο φυσικοθεραπευτής είναι ο αρμόδιος για να χρησιμοποιήσει την αποκαλούμενη νευρομυϊκή ηλεκτρική διέγερση, για να διεγείρει ήπια και να κινητοποιήσει τους μύες γύρω από το γόνατο, βελτιώνοντας τη δύναμη του.
Χρήση βοηθητικών εξαρτημάτων. Ο φυσικοθεραπευτής κρίνει και αποφασίζει για τη χρήση επιπλέον βοηθητικών μηχανημάτων ή εξαρτημάτων που μπορεί να βελτιώσουν τα συμπτώματα, ενώ είναι ο κατάλληλος για να καθοδηγήσει τον ασθενή στη χρήση τους.
Ασκήσεις ενδυνάμωσης. Ο φυσικοθεραπευτής σχεδιάζει θεραπευτικό ασκησιολόγιο για να χτίσει και να διατηρήσει τη μυϊκή δύναμη, καθόλη τη διάρκεια της αποκατάστασης και να βοηθήσει στην πλήρη κινητικότητα του γονάτου. Επιπλέον, θα εκπαιδεύσει τον ασθενή στη διεξαγωγή ενός ασφαλούς θεραπευτικού προγράμματος, ειδικά προσαρμοσμένου στις εξατομικευμένες ανάγκες του ασθενούς. Η ενδυνάμωση των μυών γύρω από το γόνατο και σε όλο το πόδι θα βοηθήσει στην αποσυμφόρηση της πίεσης και στην επούλωση του ιστού.
Συμβουλές θεραπευτικής άσκησης. Κατά την αποκατάσταση του προβλήματος, ο φυσικοθεραπευτής είναι ο αρμόδιος να συμβουλεύσει για τους τρόπους βελτίωσης και διατήρησης της φυσικής κατάστασης και δραστηριότητας του ασθενούς, ενώ θα βοηθήσει τον ασθενή να λάβει τη σωστή απόφαση για το πότε θα μπορέσει να επιστρέψει στις συνήθεις δραστηριότητες του.
Επιστροφή στις συνήθεις δραστηριότητες
Η επιστροφή στις συνήθεις δραστηριότητες του ατόμου, είτε υποβλήθηκε σε χειρουργική επέμβαση, είτε αντιμετώπισε τη ρήξη μέσα από τη φυσικοθεραπεία, είτε το πρόβλημα αποκαταστάθηκε χωρίς ιδιαίτερη παρέμβαση, είναι προτιμότερο να αποφασιστεί σε συνεργασία με τον φυσικοθεραπευτή, ο οποίος θα βοηθήσει στην εκπαίδευση του ασθενή με ρήξη, ώστε να μην ασκείται πίεση στο πόδι κατά τη διάρκεια λειτουργικών δραστηριοτήτων.
Επιστροφή σε αθλητικές δραστηριότητες. Η επιστροφή σε εκτεταμένο πρόγραμμα γυμναστικής, έπειτα από αποκατάσταση ρήξης μηνίσκου, χρειάζεται πλήρη ενδυνάμωση ώστε το πόδι να είναι δυνατό, ανθεκτικό, εύκαμπτο. Ο φυσικοθεραπευτής που θα σχεδιάσει και θα προσαρμόσει το πρόγραμμα αποκατάστασης σύμφωνα με τις εξατομικευμένες ανάγκες αλλά και το εξειδικευμένο πρόβλημα του κάθε ασθενούς, σε στενή συνεργασία και με τον χειρουργό, είναι ο αρμόδιος και υπεύθυνος για να αποφασίσει την ασφαλή επιστροφή του ασθενούς σε αθλητικές δραστηριότητες και σε άλλες απαιτητικές δράσεις.
Στο Φ/Θ ΠΡΑΞΙΣ, με επικεφαλής τη Μιμή Μαρσέλλου και τη Φωτεινή Λάγαρη, σχεδιάζεται ένα πλήρες εξατομικευμένο πρόγραμμα αποκατάστασης της ρήξης μηνίσκου, είτε ως μοναδικού τρόπου αντιμετώπισης, είτε επικουρικά ως συμπληρωματικό της χειρουργικής αντιμετώπισης, ούτως ώστε ο κάθε ασθενής να νιώθει και να είναι απολύτως ασφαλής σε κάθε θεραπευτικό βήμα που ακολουθεί. Περισσότερα στον σχετικό σύνδεσμο εδώ.
Περισσότερα θέματα σχετικά με τα κάτω άκρα:
Πηγή: Choose PT: https://www.choosept.com/symptomsconditionsdetail/physical-therapy-guide-to-meniscal-tear
